Mỗi không gian chung hay riêng cần có nhu cầu thắp sáng khác nhau, đáp ứng nhu cầu sử dụng hằng ngày của gia chủ. Việc bố trí ánh sáng phù hợp không chỉ tạo nét thẩm mĩ, đáp ứng công năng mà còn đảm bảo sức khỏe cho đôi mắt của bạn.
Hành lang, lối vào nhà
Ánh sáng cho khu vực giao thông, ở tiền sảnh hay hay lối vào cần được chiếu sáng một cách gián tiếp với nhiều điểm sáng để tạo không khí thân thiện.
Lối vào hẹp, dài dọc hành lang, có thể chiếu sáng rõ hơn với những đèn chiếu nhỏ, đèn vách để không tạo cảm giác hun hút hoang lạnh, trong khu vực hành lang, đèn áp tường là thích hợp để dẫn dắt lối đi và tạo các vùng sáng cách quãng vừa phải.
Cầu thang là nơi mà cần phải được chiếu sáng đầy đủ, tốt nhất nên dùng đèn trần nếu cầu thang nhà bạn thẳng và dùng đèn vách nếu cầu thang có độ uốn.
Phòng khách
Phòng khách nên bố trí nhiều điểm sáng để có thể điều chỉnh tùy theo nhu cầu như đọc sách, uống cafe, tiếp đón khách, thư giãn. Không nên thắp sáng nhiều quanh TV cũng như các mặt gương, kính vì dễ gây ra phản chiếu, gây chói mắt.
Là nơi sinh hoạt chung của các thành viên trong gia đình và cũng là nơi gặp gỡ giữa gia chủ và khách nên phòng khách cần có một không gian gợi mở. Ban ngày, phòng khách nên tận dụng được nguồn sánh sáng thiên nhiên càng nhiều càng tốt. Nên sử dụng kết hợp ánh sáng tự nhiên và ánh sáng đèn trong căn phòng.
Trong phòng khách nên bố trí các cửa kính lớn để có tầm view rộng, không gian trong suốt của kính sẽ tạo nên sự giao hoà giữa thiên nhiên và nhà ở. Bố trí nguồn sáng cho phòng khách bằng ánh sáng điện vào buổi tối cũng rất cần thiết. Khi dùng nguồn sáng điện phải tạo được không khí ấm cúng, gần gũi. Đèn chính của phòng khách rộng nên là những loại đèn mang đến sự sang trọng như đèn chùm.
Nếu không gian phòng khách thiết kế theo xu hướng hoài cổ thì càng nên sử dụng áng sáng gián tiếp. Các đèn tuýp có thể được giấu trên trần hắt xuống, đèn hắt treo ở tường hắt ngược lên trần. Ánh sáng gián tiếp sẽ tạo cảm giác chan hoà, thoải mái và không bị chói mắt, đặc biệt là khi xem TV. Trên tường có thể dùng các loại đèn trang trí để chiếu sáng.
Gian phòng khách có sofa màu ấm hay sáng nên dùng những cây đèn nhỏ chiếu sáng từng góc để tạo nên sự ấm cúng. Nếu tường sơn sáng màu và có lắp gương lớn thì không cần mắc nhiều bóng đèn. Không nên lạm dụng quá nhiều đèn trong phòng khách, chỉ nên bố trí khoảng 2 đến 3 loại ánh sáng khác nhau.
Phòng bếp và phòng ăn
Khu bếp, ngoài ánh sáng bố trí chung còn cần có chiếu sáng trực tiếp trên mặt bàn bếp để dễ dàng khi sơ chế và nấu nướng. Đối với một số bếp theo kiểu hiện đại mà phần dưới tủ bếp không gắn sát xuống sàn, có thể bố trí cả hệ thống đèn dưới chân bếp, vừa tiện lau chùi sàn vừa tạo ánh sáng độc đáo cho gian bếp của bạn.
Phòng ăn không nên bố trí đèn trần quá cao vì sẽ tạo nên những bóng tối trên mặt người khi ngồi vào bàn ăn. Cần thắp sáng ở độ cao vừa phải và ở giữa bàn, hoặc dùng loại đèn có thể điều chỉnh lên xuống khi cần.
Phòng ăn có ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ của cả gia đình bạn. Những màu có sắc ấm như màu vàng, màu da cam là những màu của phòng ăn chúng có tác dụng kích thích vị giác. Phòng ăn ánh sáng nên có sự kết hợp giữa ánh sáng trắng và vàng, tạo sự ấm cúng, ngon miệng.
Lựa chọn ánh sáng phù hợp sẽ giúp cho mọi người trong gia đình bạn cảm thấy ngon miệng hơn. Ở không gian bếp thường dùng ánh sáng trắng của đèn huỳnh quang để nhìn rõ đồ vật trong bếp khi nội trợ. Phòng ăn nên dùng các kiểu đèn chùm với ánh sáng vàng vừa phải để làm tăng cảm giác ấm cúng và thân mật.
Phòng ngủ
Phòng ngủ nên dùng bóng đèn đầu giường để khi muốn đọc sách sẽ không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của người khác, bóng đèn có thể xoay được và điều chỉnh độ sáng to nhỏ khác nhau. Nên dùng chụp đèn nhằm hạn chế sự khuếch tán ánh sáng trong cả phòng.
Phòng ngủ với chức năng chủ yếu là ngủ và nghỉ ngơi. Tuy vậy, thực tế bây giờ phòng ngủ được kết hợp rất nhiều chức năng khác nhau và đây cũng là nơi để gia chủ thể hiện phong cách, cá tính và gu thẩm mỹ. Chính vì phòng ngủ có nhiều chức năng nên việc thiết kế ánh sáng là rất cần thiết. Ngoài việc chiếu sáng chung thì chiếu sáng theo từng khu vực cũng cần được KTS cân nhắc để đạt được hiệu quả sử dụng và hiệu quả trong trang trí kiến trúc.
Trong ngôi nhà nói chung và phòng ngủ nói riêng đều rất cần được chiếu sáng nhiều đặc biệt là ánh sáng tự nhiên. Ánh sáng tự nhiên sẽ làm cho không gian thật hơn, giảm ẩm mốc và bên cạnh đó còn giảm được rất nhiều chi phí cho ngôi nhà của bạn. Bạn chỉ sử dụng ánh sáng nhân tạo trong phòng ngủ để bổ sung cho chiếu sáng chung và chiếu sáng cục bộ nhằm tạo hiệu ứng thẩm mỹ.
Để phòng ngủ nhỏ tràn ngập ánh sáng thì nhất thiết phòng của bạn phải có diện tích cửa phù hợp. Diện tích cửa chiếu sáng phải đạt được mức tối thiểu bằng 1/5 diện tích sàn. Ví dụ: Phòng ngủ của bạn có diện tích 10m2 thì diện tích cửa lây sáng của bạn phải đạt được tối thiểu là 2m2.
Phòng làm việc
Làm việc tại nhà không quá mệt mỏi, ánh sáng nên bố trí chiếu từ phía bên cạnh, cách chỗ ngồi làm việc khoảng 60 cm. Luồng sáng cần bố trí theo chiều thuận tay viết và cầm sách để tránh sấp bóng. Với máy tính thì nên dùng loại đèn chiếu có thể xoay hướng để ánh sáng không chiếu trực tiếp vào màn hình gây phản chiếu làm quáng mắt.
Trong quá trình thiết kế kiến trúc - nội thất thì việc rất quan trọng là xác định nguồn sáng. Những vị trí như bàn làm việc, bàn học…cần được chiếu sáng hợp lý. Trong kiến trúc thường sử dụng hai loại ánh sáng đó là ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo. Nguồn sáng tự nhiên luôn cho ta sự trung thực và tốt cho mắt khi làm việc vì vậy việc sử dụng ánh sáng tự nhiên luôn được ưu tiên.
Bố trí bàn làm việc tránh những nơi bị ánh sáng trực tiếp chiếu vào mặt hay hướng trực tiếp ra cửa sổ. Nguyên tắc chung khi thiết kế ánh sáng cho phòng làm việc hay cụ thể là bàn làm việc, bàn học hướng chiếu sáng tốt nhất là từ phái tay trái và chếch khoảng 450 so với mặt bàn của người ngồi làm việc. Hạn chế đặt bàn làm việc tại những khu vực có cửa sổ cao và hẹp, tại những vị trí có ánh sáng chiếu trực tiếp vào mặt hay hướng trực tiếp ra cửa sổ.
Khi làm việc ánh sáng chiếu trực tiếp vào mặt sẽ làm bạn căng thẳng thần kinh, giảm hiệu suất công việc. Trong phòng làm việc nên sử dụng ánh sáng hỗn hợp, vừa có đèn chiếu sáng chung cho cả phòng vừa có đèn chiếu sáng thuận lợi cho khu vực bàn làm việc như vậy sẽ tránh được những tương phản của các bề mặt xung quanh như tường, trần, mặt bàn gây ảnh hưởng không tốt đến mắt của bạn.
Phòng tắm
Phòng tắm, ánh sáng có thể bố trí đèn trần hay đèn tường cho không gian này đều thuận lợi. Nếu có gương trên lavabo, bạn nên gắn đèn đi kèm để có thể soi gương vào bất kỳ thời điểm nào bạn muốn.
Không gian này, trước đây thường bị bỏ quên do một thời gian dài coi là khu phụ. Tuy vậy, “khu phụ” này lại đóng vai trò hết sức quan trọng trong ngôi nhà của bạn. Cũng như các phòng ốc khác trong ngôi nhà, khu vực vệ sinh cũng cần được quan tâm để việc bố trí nội thất cũng như việc lấy sáng đạt được hiệu quả cao nhất.
Khai thác nguồn sáng tự nhiên là một đặc điểm mà các không gian khác khó thực hiện được. Nguồn sáng này (có thể trực tiếp hoặc gián tiếp) không chỉ đem lại sự khô ráo mà còn là một điểm nhấn trang trí cho không gian phòng tắm. Đó có thể là một khe sáng, luồng sáng hoặc màn ánh sáng – đi qua các vật liệu – kết hợp với các hoa văn tạo nên sự sống động…
Ngoài việc tận dụng nguồn sáng tự nhiên để làm khô thoáng nhà vệ sinh, thì việc kết hợp nguồn sáng nhân tạo cũng rất quan trọng bằng việc sử dụng các loại đèn chiếu sáng trang trí sẽ giúp không gian của nhà vệ sinh thêm lung linh huyền ảo hơn.
Một lưu ý khác: Phòng con cái bạn không nên đặt bàn đèn trong vì chúng có thể làm đổ vỡ hoặc vướng víu. Ở khu vực này, bố trí đèn tường, đèn trần là tốt nhất. Cũng không nên để ánh sáng yếu và mất ổn định (chớp tắt liên tục), gây hại mắt. Dùng loại bóng đèn không phát nhiệt và bóng đèn phải có lớp bảo vệ bên ngoài, tránh tầm với của trẻ.
Theo Archi
